Nowa Zelandia to państwo wyspiarskie, położone na południowym-zachodniowym Pacyfiku. Składa się z dwóch głównych wysp - Północnej i Południowej, a także szeregu mniejszych wysp, m. in. Stewart, Campbell czy Kermadec. Jej powierzchnia wynosi 267 710 km2. Nowa Zelandia jest oddalona od innych lądów, dla przykładu odległość między nią a Australią wynosi ok 2000 km.
Stolicą Nowej Zelandii jest Wellington (miasto położone na Wyspie Północnej), a głową państwa królowa brytyjska Elżbieta II (w jej imieniu władzę sprawuje gubernator generalny (obecnie Jerry Mateparae). Walutą Nowej Zelandii jest dolar nowozelandzki. Jako jedno z trzech państw na świecie, Nowa Zelandia ma dwa hymny - "God Save The Queen" i "God Defend New Zealand" (pozostałe kraje to Dania i Kanada).
W Nowej Zelandii panuje klimat podzwrotnikowy morski, z opadami równomiernie rozmieszczonymi w ciągu całego roku. Średnia temperatura powietrza i średnie opady w stolicy Nowej Zelandii to: w styczniu 16°C i 74 mm, a w lipcu 8°C i 130 mm. Wody powierzchniowe zajmują ok. 2, 1% powierzchni Nowej Zelandii. Sieć rzeczna jest bardzo gęsta, a rzeki krótkie i bystre. Charakteryzują je również wysokie stany wód, a w okresie wiosny częste powodzie. Na wyspach nowozelandzkich znajduje się dużo jezior. Największe z nich to Taupo - znajduje się w centrum Wyspy Północnej, na wysokości 350 m n. p.m. na płaskowyżu wulkanicznym. Jest to największe jezioro również w Oceanii, przepływa przez nie najdłuższa rzeka Nowej Zelandii - Waikato, która ma długość 425 km(dla porównania Wisła ma długość 1047km). Taupo ma powierzchnię 616km2. Najgłębszym jeziorem jest Hauroko, położone na Wyspie Południowej. Jego maksymalna głębokość to 463m.
Pokrywa glebowa Nowej Zelandii jest bardzo zróżnicowana. Tereny górskie pokryte są glebami inicjalnymi (czyli glebami w pierwszej fazie kształtowania), rankerami (są to gleby podobne do rędzin, ale wytworzone ze skał masywnych, najczęściej kwarcowo-krzemianowych), a także glebami brunatnymi i bielicowymi. Na wapiennych podłożach wytworzyły się rędziny. Na terenach, na których występuje sezonowy deficyt wody, występują żółtoszare pokrywy glebowe, a na terenach suchych gleby brunatnoszare. W centralnej części Wyspy Północnej dominują andosole - gleby wulkaniczne, natomiast okolice Auckland pokryte są glebami torfiastymi i glejowymi. W dolinach rzecznych występują mady oraz inne gleby charakteryzujące się dużą żyznością.
Kiwi
Około 75% roślin występujących w Nowej Zelandii to gatunki endemiczne, np. sosna kauri, buk południowy. Naturalną roślinność stanowiły wiecznie zielone lasy podzwrotnikowe (stepy pokrywały jedynie najbardziej suchą część Wyspy Południowej) ale znaczną ich część wycięto by pozyskać cenne drewno. Pozostałością jest tropikalna puszcza, w której znajdziemy palmy, drzewiaste paprocie, drzewa kauri (trzeci co do wielkości gatunek drzew na świecie, rzadkie).
W środkowej części wysp do wysokości 800 m n.p.m. rosną wiecznie zielone lasy zielone, w których występują m. in. buki południowe.
Ze względu na dużą odległość od innych lądów, w Nowej Zelandii zdecydowana większość gatunków zwierząt to gatunki endemiczne, np. dwa gatunki nietoperzy (które swoją drogą są jedynymi naturalnie zamieszkującymi Nową Zelandię ssakami):
- nietoperz krótkoogoniasty (który równie dobrze radzi sobie poruszając się na tylnych kończynach co latając),
- nietoperz długoogoniasty.
Istotne gatunki ptaków to kiwi (symbol Nowej Zelandii), takahe, papuga kakapo (jedyny nielotny i najcięższy gatunek papugi na świecie) i papuga keo. Z gadów na uwagę zasługuje hatteria, która jest jedynym współczesnym przedstawicielem sfenodontów. Jedynie w Nowej Zelandii występują duże owady z rzędu szarańczaków, zwane ogólnie wetami. Są to gatunki reliktowe, a nazwa weta pochodzi od słów "wētā punga" co w języku Maorysów oznacza "bóstwo brzydoty".
Nowa Zelandia - Wellington
Liczba ludności to niecałe 4,5 miliona. Średnia gęstość zaludnienia w Nowej Zelandii wynosi 16 osób/km, jednak rozmieszczenie ludności jest bardzo zróżnicowane. Przyrost naturalny jest dodatni i na rok 2005 wyniósł 1,02%. Największą część ludności tego kraju stanowią osoby w wieku produkcyjnym. Dominującą religią jest chrześcijaństwo - w roku 2013 stanowili 43,5% społeczeństwa, ale w tym samym roku 50,8% mieszkańców Nowej Zelandii stanowili ateiści.
Niemal 8% ludności tego kraju stanowią Maorysi - grupa etniczna wywodzącą się z klanów Polinezyjczyków zamieszkujących wyspy wschodniej części Oceanu Spokojnego, które jako pierwsze dotarły do Wyspy Północnej w 1280 r. Pierwsi Maorysi osiedlili się na Wyspie Południowej. Szybko zasiedlili obie wyspy, jednak woleli Wyspę Północną ze względu na cieplejszy klimat.
Gospodarka Nowej Zelandii jest jedną z najbardziej zróżnicowanych wśród państw Oceanii. Opiera się na rolnictwie, przede wszystkim na hodowli owiec i bydła oraz uprawie zbóż, warzyw i owoców. Istotne są również rybołówstwo i leśnictwo - państwo to jest jednym z większych eksporterów miazgi, tarcicy i drewna miękkiego na świecie.
Nowa Zelandia jako pierwsze państwo na świecie pozwoliło kobietom głosować w roku 1893, jest też pierwszym krajem, w którym wszystkie najwyższe stanowiska była zajęte przez kobiety (gubernator generalny, premier, przewodniczący Sądu Najwyższego). Nowozelandczyk Richard William Pearse na dwa lata przed braćmi Wright odbył pierwszy lot samolotem. Auckland ma największą na świecie liczbę łodzi w przeliczeniu na mieszkańca. Oprócz maoryskiego i angielskiego, trzecim językiem urzędowym w Nowej Zelandii jest nowozelandzki język migowy.
Do Nowej Zelandii należy absolutny rekord w ilości owiec: 47 390 000 owiec, czyli 12,6 owcy na mieszkańca.
Nowozelandczyk Edmund Hillary jako pierwszy człowiek wraz z Szerpą Terzing Norgay zdobył Mount Everest w 1953 roku. Wellington, stolica kraju, ma więcej kawiarenek i restauracji niż Nowy Jork. Nowa Zelandia jest niemal wolna od komarów.
Paczka papierosów w Nowej Zelandii kosztuje ok. 16 dolarów nowozelandzkich, co w przeliczeniu na złotówki daje ok. 43 zł. Przewiduje się, że do roku 2020 cena ta wzrośnie nawet do 25 dolarów. Wielu młodych ludzi przybywa tam by studiować, gdyż szkolnictwo stoi na bardzo wysokim poziomie. Dwa semestry na dobrej uczelni w Nowej Zelandii kosztują w przeliczeniu ok. 55 tys. złotych.
Komentarze