Finlandia - położenie, mapa, flaga, stolica, ludność, ciekawostki, waluta

Finlandia jest republiką, państwem unitarnym, nordyckim, leżącym w Europie Północnej nad Morzem Bałtyckim. Graniczy z Rosją, Norwegią, Szwecją. Należy do NATO, ONZ oraz Unii Europejskiej. Finlandia zwana jest również Krajem Tysiąca Jezior. Czym jeszcze charakteryzuje się ten kraj?

Położenie i klimat Finlandii

Finlandia jest krajem nizinnym z rzeźbą polodowcową. Znajduje się tutaj wiele zatok, jezior, pojezierzy, czasami znajdują się też wyżyny. Okolice koła podbiegunowego to Laponia Fińska, czyli przedgórze Gór Skandynawskich. Wybrzeże fińskie jest wybrzeżem typu szkierowego, znajduje się tutaj wiele niewielkich wysp. W południowej części kraju panuje klimat umiarkowany chłodny, a na północy klimat okołobiegunowy subpolarny.

Ludność Finlandii

W tytułowym kraju mieszka ponad 5,5 miliona osób, głównie są to Finowie (niecałe 93% obywateli), ale również obcokrajowcy, głównie Estończycy, Rosjanie czy osoby pochodzenia azjatyckiego. Językami urzędowymi są fiński oraz szwedzki.

Flaga Finlandii

^{Flaga Finlandii}

Mapa Finlandii

Waluta Finlandii

Jeszcze do niedawna narodową walutą w tytułowym kraju była marka fińska (FIM). Była ona używana od drugiej połowy XIX wieku. Od stycznia 2002 roku w Finlandii oficjalną walutą jest euro.

Historia Finlandii

Historia tego wyjątkowego kraju sięga I wieku naszej ery, kiedy to Tacyt - rzymski historyk - pisał o Fenni, zwanych ludźmi północy. To pierwsza w historii pisemna wzmianka o Lapończykach. W IX wieku fińskie plemiona stworzyły na terenie dzisiejszej Finlandii związki, dające początek państwu fińskiemu. W XII wieku król szwedzki poprowadził tu pierwszą wyprawę krzyżową, następnie kolejne, rozpoczęła się budowa katedry w Turku oraz umocnień warownych. Na terenie całego kraju wielokrotnie miały miejsce bitwy z udziałem Szwedów oraz Rosjan. Dopiero w XIX wieku, gdy Szwecja przegrała z Rosją walkę, stała się ona Wielkim Księstwem Fińskim, a jej władcą - car Rosji. Rosja panowała nieco ponad 100 lat, a stolica została przeniesiona w Helsinek. Na początku XX wieku powstał fiński parlament - jako nowoczesna instytucja w tamtych czasach dopuszczał do głosowania również kobiety. W tym czasie wielu Finów wyemigrowało za ocean. W 1917 roku Finowie przejęli władzę w swoim kraju i tytułowe państwo stało się niepodległe. Niestety, w kolejnym roku wybuchła wojna domowa. Rok później uchwalono ustrój republikański, przyjęto konstytucję. W 1920 podpisano w Tartu pokój z bolszewicką Rosją, w kolejnych latach podpisano pakt o nieagresji. Niestety, w 1939 roku tytułowe tereny znów zostały zajęte przez Rosję, kraj ten zaatakowała Armia Czerwona. Zawieszenie broni podpisano w 1944 roku, ale Finowie utracili część ziem. Podpisano traktat o przyjaźni z ZSRR. Następnie omawiany kraj przystąpił do Unii Europejskiej w 1995 roku, wszedł również do strefy euro. Nowa konstytucja została podpisana w 2000 roku. Członkiem NATO jest od 2023 roku.

Stolica Finlandii - Helsinki

Najbardziej zaludnionym miastem i jednocześnie stolicą Finlandii są Helsinki. Pod względem powierzchni ustępują jedynie Rovaniemi. Helsinki to główny ośrodek gospodarczy, kulturalny oraz turystyczny kraju. Leży na południu kraju, nad Zatoką Fińską i jest ważnym miastem portowym. Znajduje się tutaj port lotniczy oraz uniwersytet z XIX wieku. Nazwa stolicy nawiązuje do przepływającej tędy rzeki, tworzącej wodospady.

Historia Helsinek sięga XV wieku, kiedy były niewielką osadą na obszarze państwa szwedzkiego, jako miasto zostało założone w wieku XVI przez króla Gustawa Wazę. Było ważnym ośrodkiem handlowym na tych terenach. W czasie wojen Szwecji z Rosją zostało prawie całkowicie zniszczone, w XVIII wieku panowała tu epidemia, a po jej zakończeniu miał miejsce rozkwit miasta, w połowie stulecia wybudowano tutaj twierdzę. W XIX wieku stolicą był Turku, a cały kraj stanowił część Rosji. Car w tym okresie przeniósł stolicę do Helsinek, był to ruch polityczny, miało to bowiem zapobiec zwiększaniu się wpływów szwedzkich. Pozwoliło to Helsinkom na dynamiczny rozkwit, zaczęły się rozwijać na wzór rosyjskiego Petersburga. Dynamicznie rozwijał się przemysł, w mieście powstało wiele cennych budowli w stylu klasycystycznym, pod koniec XIX wieku miasto miało już linię kolejową. Pod koniec I wojny światowej w Helsinkach miały miejsce walki między komunistami a ich przeciwnikami, po zakończeniu wojny Finlandia znów była niepodległa, a Helsinki nadal były jej stolicą. Po II wojnie światowej miasto nadal dynamicznie się rozwijało, krótki kryzys gospodarczy miał miejsce na początku XX wieku. W 2007 roku to właśnie w Helsinkach miał miejsce finał Konkursu Eurowizji.

W mieście znajduje się wiele cennych zabytków, w tym plac Senacki, na którym możemy podziwiać budynki i kamieniczki klasycystyczne, jak również pomnik Aleksandra II, cara rosyjskiego. Na placu znajduje się także Pałac rządowy. Atrakcją helsinek jest także twierdza z XVIII wieku, gdzie obecnie mieszczą się muzea. Warto zobaczyć także zabytkowy gmach teatru, banku narodowego czy dworca kolejowego. Do zabytków Helsinek zaliczamy Pałac Prezydencki, Bibliotekę Narodową Finlandii, jak również dom towarowy z początku XX wieku. Ciekawym miejscem jest wesołe miasteczko z drugiej połowy XX wieku, znany park rozrywki i jedno z najchętniej odwiedzanych miejsc w całym kraju. W mieście znajduje się także piękny park z pierwszej połowy XIX wieku oraz obserwatorium astronomiczne z tych samych czasów.

W mieście działa ponad 30 muzeów, na pewno w stolicy Finlandii trzeba zobaczyć:

• Muzeum Narodowe,
• Muzeum Sztuki Współczesnej,
• Muzeum Sztuki Ateneum,
• Muzeum Wojskowe,
• Muzeum Miasta Helsinki,
• Muzeum Poczty,
• Muzeum Teatru oraz wyjątkowo ciekawe Muzeum Sportu.

Na wielbicieli zabytkowych obiektów sakralnych również czeka wiele ciekawych miejsc do zwiedzenia. W mieście znajduje się Stary Kościół z początku XIX wieku - to najstarsza tego typu budowla w mieście. Warto zobaczyć również katedrę na placu Senackim, wybudowano ją na początku XIX wieku. W mieście znajduje się także zabytkowy sobór oraz cerkwie, jak również Wielka Synagoga z 1906 roku.

Ciekawe miasta Finlandii

Niedaleko stolicy znajduje się miasto Espoo, utworzono je pod koniec XX wieku. Jako, że jest to miasto stosunkowo nowe, nie ma tu wielu zabytków histerycznych, ale na pewno niemało obiektów zasługuje na miano atrakcji turystycznych. W mieście znajduje się katedra z XV wieku - jest to najstarszy budynek w mieście. Na pewno warto zobaczyć tutaj Tapiolę, czyli miasto-ogród i centrum handlowe. W Espoo działa ciekawe Muzeum Samochodów. Znajduje się tutaj także Muzeum Sztuki Współczesnej w budynku dawnej drukarni.

^{Tampere - turystyczne miasto Finlandii}

W południowo-zachodniej części omawianego kraju znajduje się miasto Tampere, leży w przesmyku miedzy dwoma jeziorami. To ceniony ośrodek przemysłowy w kraju, wiele osób nazywa je Manchesterem Finlandii, to ceny port lądowy oraz ważny węzeł kolejowy w kraju. Działa tu wiele uniwersytetów, w tym uniwersytet techniczny. Do najcenniejszych zabytków miasta należą katedra z początku XX wieku, Muzeum Sztuki, dawne fabryki, Muzeum Domków Robotniczych, Muzeum Lenina, Muzeum Hokeja na Lodzie czy niezwykle ciekawe Muzeum Muminków. W mieście działa również lunapark i park Pyynikki. W Tampere znajduje się wiele zabytkowych kościołów i świątyń różnych wyznań.

Atrakcje turystyczne Finlandii

Do atrakcji turystycznych tytułowego państwa z pewnością należy Laponia ze stolicą w Rovaniemi. To ojczyzna świętego Mikołaja! Jest miejscem inspirującym i bardzo ciekawym, Lapończycy zajmują się hodowlą reniferów, trenowaniem psów do psich zaprzęgów, wędkowaniem oraz jazdą na nartach. Poza Świętym Mikołajem popularne są również Muminki, znajduje się tutaj ich wioska - Dolina Muminków jest znanym i popularnym turystycznie parkiem rozrywki. Jeśli wolimy zabytki architektoniczne, na pewno spodoba się nam Turunlinna w Turku, to znana fińska twierdza z XIV wieku. Stanowi doskonałym przykład architektury warownej.

Jakie pamiątki warto przywieźć z Finlandii?

Jakie pamiątki warto przywieźć z mroźnego kraju? Na pewno smaczne przekąski i słodycze. Poza tym mamy do wyboru wiele tradycyjnych pamiątek, jak magnesy na lodówkę czy pamiątkowe breloczki, widokówki. Warto pokusić się także o zakup pamiątek drewnianych, np.: kubeczków. Nie możemy wyjechać z tego kraju bez zaopatrzenia się w tak zwaną finkę, czyli niewielki nóż z drewnianą rączką o uniwersalnym przeznaczeniu. Na wielbicieli Muminków czeka wiele pięknych pamiątek, związanych z tymi wyjątkowymi postaciami. Możemy nabyć wiele gadżetów z wizerunkiem Muminków, w tym koszulki, kubeczki, pluszaki. Finlandia słynie również z pięknego rękodzieła, warto nabyć jako pamiątkę ceramikę czy ręcznie robioną biżuterię. Cennymi pamiątkami będą także gadżety z porożem renifera, który jest symbolem tytułowego państwa, jak również te, związane z postacią Świętego Mikołaja.

Kuchnia fińska

Fińska kuchnia słynie ze swej prostoty, zarówno w doborze składników, jak i dodatków. Odpowiada za to wiele czynników, w tym pragmatyzm Finów, ale i panująca tu w przeszłości bieda, jak i durowy klimat. Potrawy typowo fińskie są proste i sycące. Wiele potraw opiera się na produktach zbożowych, w tym pełnoziarnistych, ale i jada się ryby, ziemniaki, mięso, mleko i jego przetwory. Lubiane są owoce leśne - to prawdziwe bogactwo fińskich lasów.

Jak przyprawia się dania? Używa się chętnie łagodnych i prostych przypraw, jak sól, liście laurowe, ziele angielskie, kolorowy pieprz. Przyprawia się także na słodko: cynamonem i kardamonem. Tak pachną fińskie wypieki, zwłaszcza drożdżowe. Rzadko stosuje się czosnek, cebulę, ryby przyprawia się zwykle koprem i pieprzem.

Co ciekawe, wiele fińskich potraw jest nam dobrze znanych, jak ruloniki z kapusty, do złudzenia przypominające nasze gołąbki. W Finlandii chętnie je się zupę z zielonego groszku, smakującą podobnie do… polskiej grochówki. Poza tym, w tym kraju cenionymi potrawami są również pierogi karelskie - mączne danie z farszem ziemniaczanym. Pierogi są duże, o eliptycznym kształcie, zwykle jeden pieróg stanowi porcję. Tradycyjną fińską potrawą jest również pieczony ser krowi lub z mleka reniferów. Chętnie jada się również mięsne klopsiki z puree ziemniaczanym.

Co z deserami? Finowie je uwielbiają, chętnie jadają chleb z cynamonem i cukrem, owsiankę z dodatkiem owoców jagodowych, ciastka z nadzieniem brusznicowym (borówka czerwona), tartę z migdałami i rumem czy pieczone naleśniki z różnymi nadzieniami.

W Finlandii istnieje również wiele dan regionalnych, np.: w Laponii jada się mięso z renifera z puree ziemniaczanym, sosem borówkowym i kiszonymi ogórkami. W Sawonii za to jada się pierogi z rybnym nadzieniem. Lubiane są również ryby rybne, np.: z łososiem i warzywami.

Ciekawostki o Finlandii

Poniżej garść ciekawych informacji na temat tytułowego państwa - tego jeszcze o nim nie wiemy.

• Miastem partnerskim Helsinek jest Warszawa.
• W Finlandii mamy jeden z najwyższych na świecie wskaźnik zadowolenia z życia: obywatele oceniają swoje życie jako satysfakcjonujące, przyjemne, jakościowe.
• Jednocześnie omawiane państwo jest krajem bardzo zrównoważonym, bardzo działa na rzecz zmniejszania emisji gazów cieplarnianych.
• Finlandia posiada bardzo nowoczesny system edukacyjny, znany jest z tolerancji, równości i wolności w procesie edukacyjnym, każdy ma prawo dostępu do edukacji, która w tym kraju jest na wysokim poziomie, a posada nauczyciela cieszy się bardzo dużym prestiżem społecznym.
• Flaga Finlandii składa się z niebieskiego krzyża na białym tle, kolor biały symbolizuje śnieg, a niebieski to rzeki i jeziora, można by rzec, że jest to swoista mapa tego kraju.
• Jedną z najpopularniejszych atrakcji są oczywiście sauny, równoważące niższą temperaturę na dworze, jeśli pamiętamy, że kraj zamieszkuje ponad 5,5 miliona osób to liczba 3 milionów saun sprawia, że prawie w każdym fińskim domu znajduje się… sauna!.
• Znajduje się tutaj ponad 180 tysięcy jezior, co zajmuje około 10% powierzchni kraju, nie bez powodu więc zwana jest Krajem Tysiąca Jezior.
• W okresie zimowym, czyli od grudnia do marca Finlandia raczy nas niesamowitymi widokami na niebie: to oczywiście zorze polarne, niezwykłe spektakle świetle, zachwycające miejscowych oraz turystów.