Bośnia i Hercegowina - położenie, mapa, flaga, stolica, ludność, ciekawostki, waluta

Niewielkie państwo na Półwyspie Bałkańskim o burzliwej i ciekawej historii - taka właśnie jest Bośnia i Hercegowina, długo i dzielnie walcząca o swoją niepodległość. Dziś jest cenioną destynacją turystyczną, na pewno warto lepiej ją poznać i wybrać się na wakacje właśnie do Bośni.

Położenie Bośni i Hercegowiny

Bośnia i Hercegowina to państwo federalne w południowej Europie ze stolicą w Sarajewie. Jest republiką o ustroju demokratycznym, na jej czele stoi prezydent.

Bośnia i Hercegowina znajduje się na Półwyspie Bałkańskim, graniczy z Serbią, Chorwacją, Czarnogórą, ma dostęp do Morza Adriatyckiego. Jako suwerenny i niepodległy kraj Bośnia i Hercegowina istnieje od 1992 roku, kiedy to miał miejsce rozpad Jugosławii. Bośnia i Hercegowina jest członkiem NATO, WHO, Rady Europy, ONZ oraz jest kandydatem do Unii Europejskiej.

To państwo w przeważającej części górzyste, na większości terytorium Bośni i Hercegowiny znajdują się Góry Dynarskie, powstałe w piętrzeniu alpejskim, zbudowane są z wapieni, dolomitów, piaskowców i łupków. W Bośni i Hercegowinie występują liczne pasma górskie. Około połowa powierzchni kraju jest pokryta lasami. Bośnia i Hercegowina leży w strefie klimatu przejściowego, łączy w sobie klimat kontynentalny oraz śródziemnomorski. Sprawia to, że zimy są tutaj bardzo chłodne, pojawiają się silne wiatry, a nad morzem: częstesztormy, które bywają bardzo gwałtowne. Z kolei lata są duszne i suche, na południu temperatury są bardzo wysokie, nierzadko mamy do czynienia z upałami. W kraju występuje wiele rzek, z który największą jest Sawa. Zlokalizowanych jest tutaj wiele pięknych jezior, zarówno pochodzenia naturalnego, jak i utworzonych przez człowieka. Na terenie Bośni i Hercegowiny w celu ochrony fauny i flory utworzono cztery parki narodowe.

Ludność Bośni i Hercegowiny

Bośnię i Hercegowinę zamieszkuje około 4 milionów osób, Bośniacy stanowią około połowę ludności, blisko 30% to Serbowie, Chorwaci stanowią około 15%, reszta to mniejszości narodowe i etniczne (Czarnogórcy, Albańczycy czy Romowie). Średnia długość życia jest bardzo wysoka, w przypadku mężczyzn to około 75 lat, w przypadku kobiet ponad 80.

W Bośni i Hercegowinie nie ma ustalonego językaurzędowego, de facto jednak są to trzy języki: serbski, chorwacki oraz bośniacki.

Obecnie około połowa ludności jest wyznania muzułmańskiego, blisko 1/3 prawosławnego, a około 15% to katolicy.

Flaga Bośni i Hercegowiny

^{Flaga Bośni i Hercegowiny}

Mapa Bośni i Hercegowiny

^{Mapa Bośni i Hercegowiny}

Waluta Bośni i Hercegowiny

Do 1998 roku w omawianym państwie można było płacić kunami, dinarami Republiki Serbskiej i dinarami bośniackimi. Oficjalną walutą w Bośni i Hercegowinie jest marka zamienna (BAM). 1 marka to 100 fenigów zamiennych. Przelicznik polskich złotówek do marek zamiennych jest następujący: 2,1782 PLN = 1 BAM.

Historia Bośni i Hercegowiny

Ciekawa i dość burzliwa historia Bośni i Hercegowiny rozpoczyna się w czasach starożytnych, kiedy to obszar dzisiejszego kraju był zamieszkiwany przez przemianaceltykie. Następnie podbite zostały przez Rzymian, którzy utworzyli tu prowincję, miały mkiejsce liczne powstania, a tereny dzisiejszej Bośni zasiedliłyplemionaSłowian. Dopiero w X wieku Bośnia stała się samodzielna politycznie ale już w kolejnym stuleciu znalazła się pod panowaniem Bizancjum. Przejściowo zdobyła ona niepodległość pod koniec XVI wieku. W połowie XV wieku miał miejsce rozpad kraju. Utworzyło się wiele księstw feudalnych oraz wyodrębniła się Hercegowina. W tym samym stuleciu założono Sarajewo, późniejszą stolicę kraju.

W XV wieku Bośnię podbili Turcy, następnie Hercegowinę, wybuchały przeciwko nim powstania, w XIX wieku Austro-Węgry rozpoczęły okupowanieBośni i Hercegowiny, zaanektowały ją oficjalnie na początku XX wieku, doszło do zamachu na arcyksięcia i następcę tronu, co dało początek I wojnie światowej. Po wojnie Bośnia i Hercegowina stała się częściąKsięstwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, a następnie Jugosławii. Było to państwo komunistyczne, kolejne kraje odłączały się od niej i proklamowały niepodległość. Bośni i Hercegowinie udało się to w 1992 roku, jej niepodległość uznało EWG oraz USA, w maju kraj ten wstąpił do ONZ, nazwę przyjęła w 1996 roku.

Stolica Bośni i Hercegowiny - Sarajewo

Stolica Bośni i Hercegowiny jest Sarajewo, założone przez Turków osmańskich w XV wieku. Znane jest z historycznego zabójstwo księcia Franciszka Ferdynanda, co w 1914 roku dało początek I wojnie światowej.

Znajduje się tutaj wiele cennych zabytków, w tym ratusz, synagoga, kościół św.Antoniego, Most Łaciński, kryty bazar, meczet, Sobór Narodzenia Matki Bożej czy Instytut Bośniacki, gdzie znajduje się obecnie ośrodek kultury, biblioteka, galeria sztuki oraz muzeum.

Ciekawe miasta w Bośni i Hercegowinie

Interesującym miastem Bośni i Hercegowiny jest Banja Luka, leżące w zachodniej części kraju nad rzeką Sawą. To ważnyośrodek gospodarczy kraju, rozwija się tutaj wiele gałęzi przemysłu, w tym przemysł odzieżowy, spożywczy, głownie browarnictwo oraz tytoniowy, przemysł chemiczny (istniej tu fabryka włókien sztucznych), metalowy (walcownia oraz odlewnia), jak również przemysł maszynowy i papierniczy. To cenny węzeł drogowy oraz ośrodek kulturalno-naukowy. W mieście działają 3 szkoły wyższe. Znajduje się tutaj również ośrodekturystyczny oraz uzdrowisko, które oferuje leczenie ciepłymi wodami mineralnymi. Leczone są tutaj również schorzenia, w tym choroby układu nerwowego, choroby skórne oraz reumatyczne. W Banja Luka znajdujesię także ciekawe MuzeumRepublikiSerbskiej. Warto zobaczyć tutaj również zabytkową twierdzę oraz meczety.

^{Mostar - ciekawe miasto Bośni i Hercegowiny}

W południowej części kraju znajduje się miasto Mostar. Znajdują się tutaj zabytki architektury sakralnej, w tym katedra Największej Maryi Panny, klasztor franciszkanów, zabytkowe kościoły, meczety oraz stara cerkiew.

Atrakcje turystyczne Bośni i Hercegowiny

Jedną z najwyżej położonych wsi w Bośni jest Lukomir. To znany ośrodek turystyczny, gdzie nie ma może zbyt wielu miejscnoclegowych ale na pewno zapierające dech w piersiach widoki sprawią, że chętnie przyjedziemy tu na kilka dni na relaksujący wypoczynek. Jeśli lubimy być wysoko i wędrować po górach możemy pokusić się o zdobycie szczytuMaglic, najwyższego punktu Bośni i Hercegowiny.

Jednym z najbardziej niezwykłych pomnimów w kraju jest Tjentište, upamiętniający jedną z bitew, jaka rozegrała się na tych terenach pod koniec II wojny światowej. Wielbiciele historii powinny zwiedzić również Bunkier Tito. W Jugosławii był on pilnie strzeżony, dziś jest udostępniony dla turystów.

Z kolei wielbiciele pięknych okoliczności przyrody powinni koniecznie wybrać się nad wodospad Kravica. To niezwykle malownicze miejsce, niestety w sezonie bywa tutaj dość tłoczno.

Atrakcją turystyczną Bośni jest Medziugorie- małe miasteczko na południu kraju, które było świadkiem niezwykłych wydarzeń. To tutaj w latach 80-tych XX wieku miało dojść do serii objawień maryjnych, do dnia dzisiejszego to tego miejsca pielgrzymują osoby z całej Europy, a nawet świata, spragnione kontaktu z tym miejscem. Kościół katolicki nie potwierdził ani nie zanegował tych objawień, papież pozwolił na pielgrzymki do tego miejsca kultu. W miejscach objawień ustawiono krzyże.

Jakie pamiątki warto przywieźć z Bośni i Hercegowiny?

Co warto przywieźć z Bośni i Hercegowiny? Na pewno wyjątkowymi pamiątkami będą rękodzielnicze wyroby ze złota, srebra ale i ceramiki. W Bośni wyrabia się piękne lampy, które mogą być pamiątką dla nas ale i niezwykle oryginalnym prezentem dla najbliższych. Z uwagi na to, że w kraju kwitnie przemysł włókienniczy i odzieżowy, warto zaopatrzyć się w wyjątkowe produkty dziergane, w tym swetry, skarpetki czy dodatki, np. szalik. Jeśli chodzi o produkty spożywcze, na pewno jako pamiątkę warto przywieźć bośniackie wino, rakiję, miód, suchą kiełbaskę bośniacką, kawę, herbatę czy słodycze.

Kuchnia bośniacka

Bośniacka kuchnia jest typowa dla Bośni i Hercegowiny, stanowi odmianę kuchni bałkańskiej. Widoczne są w niej wpływy serbskie, chorwackie ale i tureckie czy śródziemnomorskie, zwłaszcza włoskie. W bośniackiej kuchni używa się wielu przypraw. Dania są lekkie, sosy przyrządza się na bazie naturalnych składników. Chętnie jada się warzywa, w tym ziemniaki, pomidory, paprykę, ogórki, marchew, cukinia, szpinak, lubiane są również grzyby. Z owoców popularne są śliwki. Wiele dańprzyrządza się z mleka i jego przetworów, zwłaszczaśmietany. Chętnie jadanych jest wiele gatunków mięsa, w tym baranina oraz wołowina.

Do najpopularniejszych dan mięsnych należą: corba, czyli zupa z mięsa i warzyw, gołąbki mięsno-ryżowe, gulasz mięsny z dodatkiem fasoli, klopsiki mięsne, najczęściejprzygotowywane z baraniny, papryki nadziewane mięsem wołowym (często nadziewa się również cebule), pilaw (potrawa podobna do znanego nam risotto), burek, czyli chlebek filo z mięsnym nadzieniem, musaka (zapiekanka z mielonego mięsa z warzywami, zwykle z dodatkiem pomidorów i cukinii), kiełbasa wołowa czy dolma (potrawa jednogarnkowa z mięsa i ryżu z warzywami).

Do najpopularniejszych dań warzywnych w Bośni i Hercegowinie należą gulasz z groszku, gulasz z zielonej fasolki, leczo czy kiszone warzywa, które są bardzopopularne w tym kraju. W Bośni jada się również doskonałe sery, szczególnie lubiane są suche żółte sery białe w typu fety oraz sery górskie.

Najpopularniejszym deserem w Bośni jest za to baklava, czyli ciasto listkowe przełożone miodem i bakaliami. To smaczny i bardzo sycący deser, całość jest zapieczona i pokrojona, można są polać dodatkowo lukrem lub posypać orzeszkami ziemnymi.

Do najpopularniejszych napojów w Bośni i Hercegowinienależąnapój turecki typu ayran, napój boza ale i oczywiście alkohole, zwłaszcza rakija oraz wina.

Ciekawostki o Bośni i Hercegowinie

Poniżej garść ciekawych informacji na temat Bośni i Hercegowiny, tego jeszcze o niej nie wiemy:

• Bośnia i Hercegowina jest około 6 razy mniejsza od naszego kraju;
• Bośnia to około 80% kraju, a Hercegowina to 20%;
• Sarajewo bardzo ucierpiało w czasie II wojny światowej, zrzucono na stolicę Bośni około 50 tysięcy ton pocisków;
• Jako pierwszy kraj w Europie, Bośnia nie posiada publicznej telewizji;
• Długoś bośniackiego wybrzeża to jedynie niecałe 20 kilometrów, znajduje się tutaj jedynie jeden kurort o nazwie Neum;
• Alkohol legalnie w Bośni można kupować już od 16 roku życia;
• W Bośni znajduje się las deszczowy, ostatni tego typu na Starym Kontynencie;
• W Sarajewie odbyły się pierwsze w socjalistycznym kraju Zimowe Igrzyska Olimpijskie, było to w 1984 roku;
• Sarajewo i miasto Mostar łączy linia kolejowa, uznawana jest za obfitująca w najpiękniejsze widoki w kraju, a może i na całym Półwyspie;
• Proklamowanie przez Bośnię i Hercegowinę niepodległości ostatecznie przesądziło o rozpadzie Jugosławii;
• Mawia się, że kształt na mapie Bośni i Hercegowiny nieco przypomina serce;
• Hymn Bośni i Hercegowiny jest jedynie melodią, nie posiada słów.